In eigen land is ambachtelijk Nederlands bier al jaren populair. Vorig jaar ontplofte ook de vraag ernaar vanuit het buitenland.
“Toen stegen onze exportcijfers met 60 procent”, vertelt Rick Kempen van Bier&co, dat voor tien brouwers bier naar andere landen verscheept. Dit jaar zal er opnieuw meer bier over de grens vloeien. “Precieze cijfers houden we niet bij, maar de rek is er nog niet uit.”
Brouwerijen die het goed doen zijn onder meer Maximus (Utrecht), Zundert (uit het gelijknamige dorp in Noord-Brabant), Brouwerij ‘t IJ en De Prael (beiden uit Amsterdam).
Ook brouwerij Jopen uit Haarlem beleeft successen. “We hebben de gang naar het buitenland lang uitgesteld, omdat we de vraag in Nederland amper aankonden. Dankzij uitbreiding van de brouwerij kon het toch”, vertelt mede-oprichter Michel Ordeman. “Vorig jaar ging 5 procent van onze productie naar het buitenland. Dit jaar 10 procent, verwacht ik.”
Brouwerijen die niet de luxe hebben dat ze kunnen uitbreiden, naderen volgens Kempen hun grenzen. “Brouwerijen zijn niet van rubber. Als de maximale brouwcapaciteit bereikt wordt, zullen ze de voorkeur geven aan het blijven bedienen van de Nederlandse markt in plaats van het buitenland.”
Innovatief
Niet alleen in Nederland breidt de ambachtelijke bierindustrie zich als een olievlek uit. In andere landen is hetzelfde gaande. “Het wordt steeds lastiger om tussen dat geweld relevant te blijven”, zegt Kempen.
Toch weten brouwers als Jopen zich te onderscheiden. “Door innovatief te blijven”, is de verklaring van Ordeman. “Hoe belangrijk innoveren is, zie je aan België. Grote Belgische speciaalbierbrouwerijen hebben het moeilijk omdat ze jarenlang dezelfde soorten bleven brouwen: een witbier, een blond bier, een dubbel, en een tripel.”
Nederlandse brouwerijen moeten volgens Ordeman vermijden dat ze in die valkuil stappen. Hij waakt voor een eenzijdige focus op de populaire IPA: een op Amerikaanse leest geschoeide bittere biervariant.
Kempen: “Gelukkig leunt Nederland minder dan andere landen op de Amerikaanse biertrends. De recepten zijn vaak eigenzinnig, net als het uiterlijk van de flesjes.”
Ontwikkelingswerk
Ordeman brengt zijn Jopenbieren vooral aan de man in landen waar ambachtelijk bier al in opkomst is. “Het is wel zo makkelijk als je geen ontwikkelingswerk hoeft te doen zoals in Amerika, Canada, Scandinavië en Engeland. Maar landen als China, waar speciaalbier net wordt ontdekt, zijn toch ook interessant.”
Jopen focust in veel landen vooral op bieren die met eeuwenoude stadsrecepten zijn gebrouwen. “Het spreekt aan als je komt met smaken volgens historisch recept. Daar onderscheid je je mee. Je moet geen IPA naar Amerika brengen, dat is hetzelfde als water naar zee dragen.”
Ook in Mediterrane landen – van origine wijnlanden - doet ambachtelijk bier uit Nederland het goed. Ordeman: “In een land als Italië wil de jongere generatie iets anders dan wijn. Wijn is iets dat opa dronk, jongeren willen iets nieuws.”
Doordrinken
Welk bier in welk land populair is, kan exporteur Kempen niet zeggen. “In bierlanden worden alle soorten gedronken, we buitelen allemaal over elkaar heen.”
In Nederland ziet hij wel dat de voorkeuren veranderen. In grote lijnen verschuift de smaakvoorkeur van zwaar naar licht bier.
“Ik houd heus van een lang gerijpt zwaar bier vol smaak dat ik drie dagen later nog zit te herkauwen. Maar soms wil ik een paar speciaalbieren achter elkaar kunnen drinken. Varianten als saison en session-IPA zijn daar geschikt voor en nemen bij bierdrinkers steeds meer de plaats in van pils.”