“Bij brood had je eerst de keuze uit drie soorten, nu kun je als consument kiezen uit vijftig verschillende broden. Dan kunnen de kruidnoten niet achterblijven natuurlijk”, zegt Marije Sietsma, schrijfster van het boek Maak van de noot een deugd, tegen NU.nl.
“Vroeger at je zes keer per week groente, aardappelen en vlees en deed je één keer in de week wild. Nu hebben we door internet zoveel inspiratie, en daar maken we ook gebruik van.”
Sietsma bedacht voor haar boek ruim dertig verschillende recepten, zoals kruidnotenlikeur en toast met pepernotenpaté. Ook De Pepernotenfabriek experimenteert de laatste jaren met producent Van Delft met verschillende smaken kruidnoten. In het begin werd er verrast gekeken naar nieuwe smaken zoals piña colada en sinaasappel, legt een woordvoerder uit. Dit jaar exploiteert hij 21 tijdelijke kruidnotenwinkels. “De consument wil een bereikbaar Hollands bonbonnetje wat is gebaseerd op de kruidnoot.”
De schrijfster van het kruidnotenkookboek is blij dat er meer wordt geëxperimenteerd met de kruidnoten. “De kruidnoot staat weer even in de aandacht en mensen kunnen dan weer met een frisse blik naar kruidnoten kijken.”
“Maar ik denk dat als jij een schaaltje met aparte smaken op tafel zet, mensen daarna weer met veel plezier twee schalen normale kruidnoten opeten. Die blijven toch het populairst, want bijna iedereen lust die”, aldus Sietsma.
Nederlands product
Vooral in de maanden voor Sinterklaas worden veel kruidnoten gekocht. Dat betekent volgens de kruidnotenwinkel niet dat de kruidnoot altijd seizoensgebonden blijft. “De kruidnoot is geschikt als basis voor andere smaken bij speciale gebeurtenissen, zoals Koningsdag. Consumenten willen altijd weer iets nieuws.”
De kruidnoot is net zoals de stroopwafel en Goudse kaas een typisch Nederlands product, zeggen beide kenners. Toch zou de kruidnoot als het aan de kruidnotenwinkel ligt internationaal wel het hele jaar beschikbaar zijn.
Sietsma ziet dat minder snel gebeuren. “Kruidnoten zijn echt verbonden met Sinterklaas. Het is iets dat Nederlands zal blijven en een beetje Vlaams. In het buitenland hebben ze ook weer hun eigen koekjes, zoals lebkuchen in Duitsland.”
De constructie van een kruidnoot wijkt volgens haar niet veel af van die van speculaas. “En speculaas eten we wel het hele jaar. Het hoort ook wel echt bij Sinterklaas, net als kerstkransjes bij Kerst en paaseieren bij Pasen.”