Voor de speciale dag zijn verschillende “oranjegadgets” gemaakt, vertelt Rosalie van Tilborg van het Oranjecomité Tilburg. “Hiervoor hebben basisscholen spijkerbroeken verzameld waar tienduizend zakdoekjes van zijn gemaakt. Die kunnen dan gebruikt worden om het koninklijk paar na het slotconcert mee uit te zwaaien.”
“Verder zijn er winkels waar oranje gadgets worden verkocht. Op het station zit er zelfs een pop-upstore waar bezoekers zich bij aankomst nog snel in het oranje kunnen omtoveren. Ook is er een koningsdagjurk gemaakt, die ook veel besteld is door horeca zodat de jurk gedragen kan worden voor gastvrouwen.”
Whatsappgroep
Wat betreft de outfits die de koninklijke familie dragen, gelden er weinig regels en onderlinge afspraken vertelt royaltydeskundige Rick Evers. “Ik heb niet de indruk dat de koninklijke familie echt met elkaar afstemt wie wat aandoet. Voor prinses Aimée zou dat nog best makkelijk zijn, ze woont met haar man prins Floris ‘om de hoek’ op hetzelfde landgoed als koningin Máxima.”
“Wie weet is er wel een koninklijk Whatsapp-groepje, maar ik denk eerlijk gezegd dat iedereen gewoon aandoet wat hij of zij zelf wil. Koningin Máxima koos in de afgelopen jaren steeds voor het Belgische Natan, waarbij ze in samenspraak met ontwerper Edouard Vermeulen de outfits uitkiest. Er is vaak nog een tweede keus, mocht het heel slecht weer zijn. Allemaal hebben ze vaak wel een eigen favoriet. Bij Laurentien is dat vaak iets van Missoni, dat ze shopt bij modehuis Hardies, vlakbij haar huis in Den Haag. Prinses Aimée kiest vaak voor iets romantisch van Addy van den Krommenacker.”
Ook de huizen in Tilburg zullen aanstaande donderdag oranje kleuren, vertelt Van Tilborg. “Er is een speciale wimpel gemaakt die mensen aan hun vlaggenstok kunnen hangen.” Ook voor de dranghekken langs de kant is er iets bedacht. “Aan Tilburgse scholen hebben we blanco doeken met het Koningsdaglogo uitgedeeld, die zij zelf kunnen verven. Zo worden kinderen ook meer bij het feest betrokken en de doeken luisteren de saaie hekken op. Het is wel te hopen dat het mooi weer wordt, zodat de decoraties intact blijven.”
Het weer voor 27 april belooft grillig te worden. Er is natte sneeuw, hagel en kou voorspeld. “Het wordt spannend, maar we kunnen er qua voorbereiding weinig meer aan doen. Maxima vertelde eerder dat ze het erg zou vinden voor de kinderen langs de kant als het zou regenen op Koningsdag. Dus we gaan maar uit van goed weer.”
Mandarijnbier
Uiteraard zijn er ook veel “oranje” snacks te koop. “Bitterballen met een oranje korst, maar ook biertjes met mandarijnsmaak. Er is ook een speciale variant van de Tilburgse kruidenlikeur Schrobbelèr, die nu in een oranje-versie besteld kan worden. Ook hebben veel winkels hun eigen acties. Een bonbonwinkel heeft een bonbon gemaakt in de vorm van het hoofd van Willem-Alexander. Daarvoor heeft de winkel toestemming gekregen van de Rijksvoorlichtingsdienst. In deze bonbon zit ook Schrobbelèr verwerkt.”
Evers vertelt aan NU.nl dat de koninklijke familie thuis de kleur oranje zo veel mogelijk vermijdt, ook op hun bord. “Lange tijd was oranje een verboden kleur op het paleis. Beatrix wilde niets oranjes zien, alles in die kleur kregen ze ook al zo vaak aangeboden als ze in het land waren.” Dat leidde er zelfs toe dat oranje desserts nooit werden geserveerd. “Terwijl in de eeuwen ervoor de oranjeappel, de sinaasappel dus, vaak het handelsmerk was. Juliana en Bernhard hebben ooit een voorkeur uitgesproken voor een oranje toetje, totdat ze er uiteindelijk helemaal klaar mee waren. Er kwam een verbod op oranje nagerechten bij hun eigen koks. Dus een wijze les voor de prinsesjes: al vind je die oranje tompoezen niet te versmaden, zeg het niet hardop, want voor je het weet krijg je je hele leven, waar je ook komt, die tompoezen voorgeschoteld.”
Wat wel graag gegeten wordt door Willem-Alexander en zijn gezin is chocolade. Minder geliefd is vis. “Willem-Alexander heeft wel eens laten weten dat hij en zijn dochters wel eens in opstand komen als er wéér vis op tafel staat.” Ook aardappels en pasta staan weinig op het menu in de Eikenhorst. “Máxima is de aanstichter, ze eet vooral gezond: kip, vis en groenten. Voor staatsbezoeken is zij degene die meedenkt over de menu’s, maar voor zichzelf wordt het voorgerecht vaak ingewisseld voor een helder bouillonnetje.”
De koninklijke familie zal donderdag dertien verschillende “werelden” bezoeken, wat is afgeleid van 013, het netnummer van Tilburg. Willem-Alexander en zijn familieleden lopen dan langs thema’s zoals carnaval en urban sports. Die laatste “wereld” is ook bedacht voor de jongeren, vertelt Van Tilborg. “Ook is er een dj geprogrammeerd. Ik verwacht wel dat veel jongeren donderdag even komen kijken en dat ze daarna verder gaan feesten.”
Leden van de koninklijke familie zouden niet allemaal even enthousiast zijn over de festiviteiten die worden georganiseerd op de feestdag in april, vertelt Evers. “Er werd weleens gezegd dat sommige Oranjes ertegenop zien om het land in te gaan. Willem-Alexander laat zijn familie vrij om mee te gaan. Door de ontspannen, losse sfeer onderling komt het op mij vooral over als een uitje tussen de neven en nichten van de kinderen van Beatrix en van Margriet.”
Ook aan de oudere doelgroep is gedacht. “Er is een pakket samengesteld voor bejaardentehuizen, met daarin spullen om de zaal te versieren, snacks en een bon om oranje soesjes te bestellen. Ook wordt er een activiteit georganiseerd, zoals een lezing over het koningshuis of een muziekoptreden. Dit allemaal om Tilburg alvast warm te maken voor Koningsdag. Het wordt echt een unieke dag, we zijn er trots op dit te mogen organiseren.”
High five
Van Tilborg verwacht ook grote drukte wat betreft de vrijmarkt. “Dat blijft onverminderd populair. De kraampjes van de kindermarkt zijn altijd snel uitverkocht, veel mensen willen blijkbaar van hun troepjes af. De kramen vormen de basis van het jaarlijkse Leijparkfestival, waar ook genoeg andere dingen te doen zijn. Mensen die de drukte van de route willen vermijden, kunnen op een groot scherm de belevenissen van de koninklijke familie volgen.”
“Koningsdag is nog minstens zo populair als toen Beatrix deze opzet begon in 1981″, stelt Evers. “In het land is er wel het een en ander veranderd, de vrijmarkten lijken meer plaats te hebben gemaakt voor de grote feesten. En natuurlijk is ook de landelijke viering, tegenwoordig onder leiding van koning Willem-Alexander, wat geëvolueerd. Niet meer naar twee plaatsen, maar naar één stad. En daar zie je ook dat er nog steeds enorm veel mensen staan te trappelen om een high five van de koning of een selfie met Máxima.”
Al met al verwacht Evers dat er donderdag in Tilburg een Brabants feestje gevierd wordt. “Ik vind het gedurfd: de helft van het programma vindt plaats áchter het station, het gedeelte van een stad dat de meeste burgemeesters liever niet aan de ogen van de koninklijke familie toevertrouwen. Tilburg is anders, heeft een rauw randje. Ik denk dat de Oranjes dat zullen waarderen.”