“Iedereen zal in het begin zeggen dat hij een superrelatie heeft”, denkt psycholoog Karin Fehling. “Door die flow van adrenaline en serotonine is in het begin alles leuk. Gaandeweg kom je meer tot jezelf en kom je erachter hoeveel raakvlakken je nou echt hebt met elkaar.”
Respect, goede communicatie en het nemen van je verantwoordelijkheid zijn volgens Fehling drie van de belangrijkste aspecten van een goede relatie. “Iedereen draagt patronen met zich mee vanuit zijn verleden. Die hebben invloed op jouw relaties, ook al ben je je daar niet altijd van bewust.”
Als je merkt dat bepaalde patronen een belemmering vormen in je relatie, kun je eventueel hulp inschakelen om inzicht te krijgen in je handelen. “Een therapeut of psycholoog kan je daarbij helpen. Het is goed om allebei inzicht te krijgen in de manier waarop je met elkaar omgaat; een relatie is een wisselwerking tussen twee personen.”
Vertrouwen
Wilbert Kok, die als relatietherapeut is aangesloten bij de Nederlandse Vereniging voor Relatie- en Gezinstherapie (NVRG), denkt dat een superrelatie onder meer gaat over mensen die trouw zijn, elkaar vertrouwen en elkaar vrij laten.
Het ‘klassieke beeld’ over een relatie is dat deze tot op zekere hoogte voorspelbaar en stabiel is, aldus Kok. “Dat vinden mensen fijn. Maar tegelijk ben je op zoek naar spanning en avontuur, naar dingen waarvan je (seksueel) opgewonden raakt. Sterke stellen kunnen al die zaken combineren.”
Spanning kun je volgens Kok op verschillende manieren opzoeken. “Stellen hebben ‘projecten’ nodig waaraan ze kunnen werken. Het verbouwen van een huis of het krijgen van kinderen zou zo’n project kunnen zijn. Je kunt ook samen iets avontuurlijks gaan doen, zoals een reis maken of een nieuwe, gezamenlijke hobby zoeken.”
Wat betreft seksuele spanning is het belangrijk jezelf aantrekkelijk te blijven maken voor je partner, zegt Kok. “Zorg dat je de moeite waard bent en blijft. Blijf luisteren naar de ander en praat ook over wat je zelf nodig hebt. Dat is soms lastig en het vergt moed om over lastige dingen te praten, maar het is wel belangrijk.”
Open relatie
Een open relatie werkt volgens Kok op de lange termijn niet. “Ik denk dat dat alleen een tijdelijke oplossing kan zijn. Een open relatie gaat uiteindelijk ten koste van de ‘veiligheid’ van je relatie.”
Kok geeft als alternatief om de seksuele spanning op te voeren, afspreken dat je een weekend per jaar vreemd mag gaan. “Zoiets kan alleen als je goede afspraken maakt”, benadrukt Kok. “Onder druk of dreiging werkt zoiets niet.”
Verder kent een superrelatie volgens Kok geen lijstje met verboden onderwerpen of taboes. “Het is dapper en moedig om moeilijke onderwerpen bespreekbaar te maken, zodat je kunt zeggen wat je nodig hebt zonder de ander kwijt te raken.”
Ook als individu is het belangrijk stil te staan bij je relatie. “Verdraag dat de ander misschien niet helemaal voldoet aan jouw ideaal. Probeer verder de juiste balans te vinden tussen zaken als egoïsme en opkomen voor jezelf en iemand dwingen of aanmoedigen. Iemand aanmoedigen gebeurt op een liefdevolle manier, maar iemand dwingen niet.”
Levensfase
Volgens Kok zijn de meeste mensen nog altijd op zoek naar een lange, duurzame relatie. “Tegenwoordig hebben we gemiddeld drie duurzame relaties. Je behoeftes hebben te maken met de levensfase waarin je zit.”
Kok merkt zelf dat stellen die net een kind hebben gekregen, vaak aankloppen bij een relatietherapeut. “Zij hebben veel ballen hoog te houden: de hypotheek moet worden betaald, ze willen carrière maken en dan zijn er ineens kinderen. Die zaken kunnen je het gevoel geven dat je gevangen zit in een kooi. Tijdens zo’n moeilijke periode kan een therapeut helpen om een ommekeer te maken binnen je eigen relatie.”
Volgens Fehling zijn de redenen om een relatie aan te gaan heel anders dan vroeger. “Vroeger waren mensen financieel afhankelijk van elkaar, maar tegenwoordig zijn mensen zelfstandiger. Je zoekt dus vooral een stukje aanvulling in een relatie. Dan kan het voorkomen dat je na tien jaar denkt: biedt deze relatie mij nog wat ik nodig heb?”
Fantaseren
Of een superrelatie voor stellen echt haalbaar is, doet er volgens Kok misschien niet eens toe. “Fantaseren over de superrelatie geeft al kracht en uitzicht.”
“Dat het nooit helemaal zal lukken vraagt om een ruimhartig karakter, een karakter dat het kan verdragen dat het ‘goed genoeg’ is. Als de ander goed genoeg is, word je zelf misschien ook wel gewaardeerd om de ‘goed genoeg’-status. Daarmee ontstaat ruimte voor de liefde.”