‘Roken in het openbaar steeds minder geaccepteerd’

‘Kankercellen kunnen worden bestreden met zuurstof’

Twee Belgische wetenschappers van de KU Leuven onderzochten drieduizend patiënten met tumoren. Zij ontdekten dat een betere zuurstoftoevoer naar tumoren de woekerende cellen minder vatbaar maakt voor groei.

Volgens de Belgen heeft die ontdekking “ingrijpende gevolgen”. Het zou de weg vrijmaken voor de ontwikkeling van kankermedicijnen gericht op de bloedvaten. Zuurstof wordt via bloedvaten vervoerd.

“Onze bevindingen kunnen het kankeronderzoek enorm vooruithelpen”, zegt co-auteur Bernard Thienpont. “Door bijvoorbeeld de zuurstoftoevoer naar tumoren goed te monitoren, kunnen we voorspellingen maken over het verloop en de mogelijke behandelingen van kanker.”


Hypermethylering

Het onderzoek was gericht op zogenoemde hypermethylering. Dit is een proces waarbij tumoren buitensporig snel groeien.

“Onze studie toont aan dat zuurstoftekort een belangrijke omgevingsfactor is voor hypermethylering. Zuurstoftekort verklaart zelfs tot de helft van alle gevallen van hypermethylering in tumoren”, aldus co-onderzoeker Diether Lambrechts.

De link tussen zuurstof en celgroei is bewezen bij borstkanker, maar ook bij tumoren in de blaas, darmen, hoofd en nek, nieren, longen en baarmoeder. De resultaten zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature.

‘Roken in het openbaar steeds minder geaccepteerd’

‘Melbourne opnieuw de meest leefbare stad ter wereld’

“We nemen deze titel niet voor lief. We proberen continu de kwaliteit van leven in onze stad te verbeteren”, aldus burgemeester Robert Doyle tegen de Australische krant The Age.

De Oostenrijkse hoofdstad Wenen komt vlak achter Melbourne, gevolgd door de Canadese steden Vancouver, Toronto en Calgary.

De top tien bestaat verder uit Adelaide en Perth (beide in Australië), Auckland (Nieuw-Zeeland), de Finse hoofdstad Helsinki en de Duitse havenstad Hamburg.

The Economist legde 140 steden langs de meetlat. Gekeken werd naar stabiliteit, gezondheidszorg, cultuur en milieu, onderwijs en de infrastructuur.


Damascus

De door oorlog verscheurde Syrische hoofdstad Damascus het minst leefbaar ter wereld. Ook de Libische hoofdstad Tripoli, Lagos (Nigeria) en Dhaka (Bangladesh) scoren slecht, veelal vooral door gebrek aan stabiliteit.

The Economist heeft alleen de top tien van meest en minst leefbare steden gepubliceerd. Daarin komen geen Nederlandse steden voor.

Kwart ziekenhuizen biedt patiënten online inzicht in gegevens

Nictiz, het kenniscentrum voor ICT in de zorg, vindt het een goede zaak dat al een kwart van de ziekenhuizen een online portaal heeft. “Maar er valt nog een flinke slag te slaan”, aldus Johan Krijgsman, onderzoeker bij het kenniscentrum, bij de NOS.

Het kenniscentrum onderzocht de online portalen bij ziekenhuizen op achttien criteria, waaronder de mogelijkheid tot inzage in het medisch dossier en het online maken van een afspraak. Voor ziekenhuizen is er geen verplichting om een online patiëntenportaal te hebben.

Volgens Krijgsman komen wel steeds meer ziekenhuizen met een dergelijk portaal. Onder meer het Spaarne Ziekenhuis, Antoni van Leeuwenhoek, VUMC en het Erasmus MC bieden een patiëntenportaal aan.


Doelstelling

Minister Schippers zei in 2014 dat binnen vijf jaar alle chronisch zieken online toegang moeten hebben tot hun medische gegevens. De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) denkt dat deze doelstelling wel zal worden gehaald wanneer er een juiste stimulering voor komt.

“Bijvoorbeeld een financiële stimulering, maar ook door dit onderwerp prioriteit te geven boven andere onderwerpen”, aldus de NVZ tegen de NOS.

Nieuwe pijnstiller zonder bijwerkingen succesvol getest op muizen

De onderzoekers publiceren de resultaten van hun onderzoek woensdag in Nature

De wetenschappers zijn tot het molecuul gekomen door niet te testen met bestaande pijnstillers, maar miljoenen nieuwe chemische structuren te testen. 

Een van de combinaties zorgden voor veelbelovende resultaten bij muizen. “Dit is sensationeel”, zegt Frank Huygen, hoogleraar pijngeneeskunde aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam tegen de Volkskrant. Hugyen was zelf niet betrokken bij het onderzoek. “Precies de resultaten waar we al jaren naar hunkerden. Een jaloersmakend onderzoek.”

De onderzoekers ontdekten bij het molecuul PZM21 geen bijwerkingen, zo is de pijnstiller niet verslavend. Mogelijk wijst verder onderzoek uit dat de pijnstiller wel bijwerkingen heeft bij mensen. “Maar dit is absoluut een veelbelovende nieuwe pijnstiller waar mogelijk miljoenen mensen profijt van kunnen hebben”, concludeert Huygen.

‘Nederlanders roken per dag vijf sigaretten mee door vervuilde lucht’

Milieudefensie is tot deze berekening gekomen door middel van ‘wetenschappelijke modellen’. In Rotterdam zou de luchtkwaliteit het slechtst zijn en wordt daarom als ‘Meerookhoofdstad’ van Nederland benoemd.

Inwoners van Rotterdam zouden gemiddeld 6,7 sigaretten per dag meeroken. De havenstad wordt gevolgd door Rijswijk (6,6 sigaretten) en Schiedam (6,5 sigaretten).

De lucht in Amsterdam en Utrecht zit ongeveer op hetzelfde kwaliteitsniveau met een gemiddelde van 6,4 sigaretten per dag. De meest gezonde lucht is te vinden in de gemeente Vlieland, daar geldt een gemiddelde van 2,8 sigaretten per dag.


Effecten

Hoewel het letterlijk meeroken van sigaretten de laatste jaren over het algemeen minder voorkomt vanwege het rookverbod, worden nog steeds veel mensen blootgesteld aan ongezonde lucht.

“Het meeroken wordt tegenwoordig meer veroorzaakt door auto’s, intensieve landbouw en kolencentrales dan door sigaretten”, aldus woordvoerder van Milieudefensie Bram van Liere.

Het inademen van rook of vervuilde lucht brengt gezondheidsrisico’s met zich mee. Het vergroot onder andere de kans op longkanker, hart- en vaatziekten, een lager geboortegewicht en een verminderde longfunctie bij kinderen.


Aangeklaagd

Eerder deze maand klaagde milieudefensie de staat aan in een poging om het recht op gezonde lucht af te dwingen.

Volgens de organisatie zijn er relatief eenvoudige maatregelen mogelijk om luchtkwaliteit te verbeteren, maar zijn er de afgelopen jaren juist stappen genomen die de kwaliteit doen verslechteren.


Rekenmethode

Om de vergelijking tussen luchtvervuiling en meeroken te kunnen maken werd door wetenschappers van de GGD Amsterdam, het RIVM en de Universiteit van Utrecht een wetenschappelijke rekenmethode ontwikkeld.

De gegevens over de gemeentelijke luchtkwaliteit komen van het RIVM.

Meer dan 5.500 nieuwe stamceldonoren sinds campagne

“Een mooi begin. Laten we dit tempo vasthouden, want er zijn nog veel donoren nodig. Registreer je”, reageert minister Edith Schippers (Volksgezondheid).

Begin augustus gaf Schippers met stichting Matchis de aftrap voor een campagne om stamceldonoren te werven, want er zijn te weinig van dit soort donoren. Jaarlijks krijgen enkele duizenden mensen in Nederland te horen dat ze een vorm van bloedkanker hebben.

Door een stamceltransplantatie kan een patiënt met leukemie of andere vorm van bloedkanker genezen.