Lauran Wijffels, journalist en kermisexpert, was in 1990 al initiatiefnemer van de nostalgische kermis in Tilburg. De tiendaagse kermis, die vrijdag van start ging, is de grootste in de Benelux.
“Ik miste de nostalgie: het was turbo hier en turbo daar”, zegt Wijffels. “Voor de jeugd moet alles snel en hard zijn, dat is al decennialang zo. Maar het houdt een keer op, want het menselijk lichaam heeft ook zo z’n beperkingen. Attracties gaan steeds sneller, maar vind jij het nog leuk als je kotsend uit zo’n molen komt? En is het leuker om 80 meter de hoogte in te gaan dan 70? Ik denk dat de grens wel een beetje bereikt is.”
Voor kermisbezoekers die terugverlangen naar vroeger, is in Tilburg een apart plein ingericht met zo’n dertig nostalgische attracties, zoals een rups, zweefmolen en paardencarrousel.
Voor Wijffels speelt ook mee dat je daar rustig kan zitten en kan kletsen met mensen om je heen. “Het is een verademing om rust te vinden in de herriewoestijn en lekker te kunnen keuvelen onder het genot van een zuurstok.”
Exploitant
Volgens Frank van der Vorst, die zelf jarenlang kermisexploitant was maar nu fungeert als intermediair tussen exploitanten en gemeenten of andere geïnteresseerden die een kermis willen, is de vraag naar nostalgische kermissen inderdaad enorm. “Mensen zijn meer gericht naar het verleden dan naar de toekomst.”
Van der Vorst ziet de afgelopen jaren een kentering in de kermiswereld. “Kleine kermissen verdwijnen, maar in dorpen willen particulieren of ondernemers toch graag zo’n kermis terug”, vertelt hij.
“Ik denk dat je twintig jaar geleden zo’n 1.300 kermissen per jaar had in Nederland, en nu zijn er dat nog zo’n 800. Het aantal pretparken is ondertussen toegenomen; je ziet dat pretparken gedeeltelijk de functie van een kermis overnemen.”
Waar je vroeger tien exploitanten had voor tien attracties, wordt nu in sommige dorpen een complete kermis gehuurd. “Dat valt dan allemaal onder dezelfde noemer en is veel makkelijker te organiseren.”
Een nostalgische kermis past volgens Van der Vorst heel goed bij steden met een historische binnenstad. “Vaak is het prijstechnisch ook interessant. De ritprijzen zijn laag, terwijl je voor een reguliere attractie al gauw meerdere euro’s neertelt. Het is eigenlijk een gouden formule.”
Wat Van der Vorst zelf het meest verhuurt, is de ‘vliegende bank’, waarin mensen op een rijtje zitten. “Die is redelijk makkelijk om op te bouwen en staat binnen een uur, dus dat is kostentechnisch erg interessant. En daar gaat het vaak om.”
Tilburg kermis
In Tilburg zijn in totaal 230 kermisattracties te vinden. “En dan telt de poffertjeskraam ook mee als attractie”, vertelt woordvoerder Irma Galama. Zij beaamt dat de nostalgische kermis populair is, maar de gemeente heeft dit jaar voor het eerst ook een nieuwe attractie die de hoogte in gaat.
“We hebben een ‘dinner in the sky’.” Gasten worden dan met een hoogwerker 50 meter de lucht in getild, waar ze vervolgens kunnen dineren. “Hetzelfde platform wordt gebruikt voor een ‘concert in the sky’ en voor mensen die willen bungeejumpen.”
Verder is er een uitzichttoren van 90 meter hoog, waar gasten doorheen kunnen lopen met een 3D-bril. “Per ruimte kom je in een soort andere wereld”, aldus Galama. Een attractie die volgens haar al jaren meegaat en altijd leuk blijft, is de kamelenrace. “Daar ga ik met collega’s standaard naartoe.”
