Jongeren laten drank en rookwaren vaker links liggen

Het percentage van 15-jarigen dat tussen 2009 en 2013 ooit heeft gerookt, daalde van 44 naar 34 procent. Het percentage dat wekelijks drinkt, ging van 22 naar 16 procent.

Dat blijkt uit een groot internationaal onderzoek naar het welzijn en de gezondheid, waarvan de resultaten dinsdag zijn bekendgemaakt. De cijfers van het zogenoemde HBSC-rapport, geschreven in samenwerking met de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), worden elke vier jaar geanalyseerd.

Aan het onderzoek onder 200.000 kinderen in Europa werkten ook de Universiteit Utrecht, het Trimbos-instituut en het Sociaal en Cultureel Planbureau mee.

Het gebruik van alcohol en rookwaren in Nederland ligt nu rond het Europese gemiddelde. De elf- en dertienjarigen drinken wekelijks wel minder vaak dan hun Europese leeftijdgenoten.


Risicogedrag

Uit het vorige rapport bleek al dat Nederlandse jongeren minder risicovol verdrag vertoonden. Deze trend heeft zich doorgezet.

Ook het aantal 15-jarigen dat ooit seks heeft gehad, is gedaald. Het percentage zakte van 26 in 2005 naar zestien in 2013. In slechts vier landen is dit aantal lager. De levensstijl van de Nederlandse jeugd is in vergelijking met Europese leeftijdsgenoten niet bijzonder gezond. Ze eten volgens het onderzoek minder vaak fruit, drinken meer frisdrank en kijken relatief veel televisie.

Jongeren zijn over het algemeen tevreden over hun leven en beoordelen dit met een zes of hoger.

‘Overheid moet in gezonde lunches voorzien op basisscholen’

Daarvoor pleiten D66-senator en oud-SER-voorzitter Alexander Rinnooy Kan en voedingsonderzoeker Jaap C. Seidell dinsdag in Nrc.next.

Eén op de zeven kinderen is te zwaar. In 1980 was dat nog één op zestien. Van de kinderen tussen 7 en 18 jaar zou slechts 1 procent de aanbevolen hoeveelheid groente eten en 5 procent de aanbevolen hoeveelheid fruit.

Kinderen die ongezond eten, vertonen slechtere schoolprestaties en een hoger verzuim. Voedseleducatie op scholen kan hier iets aan veranderen, zo menen Kan en Seidell.


Europa

In tegenstelling tot de meeste Europese landen worden in Nederland geen lunches verzorgd op de basisschool.

In het Verenigd Koninkrijk bestaan sinds 1944 schoollunches. In de VS bestaat sinds 1946 een gesubsidieerd lunchprogramma. Ook in Frankrijk en in Scandinavische landen neemt de overheid het initiatief om lunch tussen de middag te serveren.

Ondervoede patiënten lopen meer risico bij ziekenhuisopname

Onderzoek onder ruim een half miljoen patiënten door onder meer de Stuurgroep Ondervoeding, de Nederlandse Vereniging van Diëtisten (NVD) en VUmc, afdeling Diëtetiek Voedingswetenschappen, heeft dat uitgewezen.

Ondervoede patiënten herstellen langzamer en hebben meer en ernstiger complicaties, stellen de wetenschappers. Zij krijgen te maken met een verminderde spiermassa met als gevolg een afname van de algehele conditie en een afgenomen hart- en longcapaciteit. Dit heeft onder andere een langere opnameduur en een verhoogd gebruik van medicijnen tot gevolg, wat toename van de ziekenhuiskosten betekent.

Wel zijn er grote verschillen tussen de verschillende ziekenhuisafdelingen. Het percentage ondervoede patiënten varieert per medisch specialisme van 2 tot 38 procent. Bij specialismen als geriatrie, oncologie, inwendige geneeskunde en gastro-enterologie komt ondervoeding het vaakst voor. Deze patiënten liggen daardoor 1,4 dag langer in het ziekenhuis.

‘In één keer stoppen met roken veel effectiever’

Van de groep die sigaretten in één keer afzwoer, heeft na een half jaar nog ruim twintig procent het voornemen vol weten te houden. Van de proefpersonen die langzaam probeerden te minderen, is slechts één op de zeven na zes maanden nog clean.

Dat melden onderzoekers van drie Britse universiteiten maandag in het medische blad Annals of Internal Medicine. Hun resultaten bevestigen wat veel artsen al vermoedden. Maar in de praktijk valt het veel verstokte rokers toch te zwaar om hun verslaving in één keer af te zweren.

De wetenschappers van de Universiteiten van Londen, Oxford en Birmingham verrichtten hun onderzoek onder een groep van 697 rokers die zich hadden aangemeld. De groep die meteen moest stoppen, mocht wel nicotinevervangende middelen gebruiken, zoals pleisters of kauwgom.

‘Geef drugsverslaafden zorg en medicijnen in plaats van straf’

Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) zei dat maandag in Wenen bij de jaarlijkse vergadering van de Commission on Narcotic Drugs (CND) van de Verenigde Naties.

Het wereldwijde drugsprobleem wordt vooral bestreden met onderdrukkende maatregelen, maar Nederland en de andere EU-lidstaten pleiten er voor om ook juist meer aandacht te hebben voor volksgezondheid.

“Dat gaat in kleine stappen natuurlijk. Maar we zijn als Nederland en als EU-voorzitter heel tevreden als er meer landen deze aanpak omarmen”, aldus Van Rijn.

Tijdens de bijeenkomst in Wenen wordt vooruitgelopen op een speciale zitting dit voorjaar van de Verenigde Naties over het wereldwijde drugsprobleem.