Alcoholinstituut STAP toont zich desgevraagd eveneens gekant tegen Oh, Oh Daar Gaan We Weer. “Het gaat om onacceptabel gedrag, en dat heeft een negatieve invloed op jongeren”, aldus een woordvoerder.

Wel laakt STAP de ‘hypocrisie’ van STIVA, een vereniging die spreekt namens de alcoholbranche. “Merken als Heineken bombarderen jongeren met reclame via onder meer sociale media en zetten hen voortdurend aan om alcohol te gebruiken. STIVA heeft geen ongelijk, maar wel een beetje boter op het hoofd. Men wil het imago van de industrie verbeteren.”

Het Trimbos-instituut sluit aan in de rij criticasters. “Wij weten uit onderzoeken dat wie blootgesteld wordt aan beelden van drinkende mensen, zelf ook meer drinkt”, aldus Ninette van Hasselt, programmamanager jongeren en riskant gedrag.

“Programma’s als Oh, Oh Daar Gaan We Weer laten de norm zien dat veel drinken er bij hoort en grappig is. Om te zeggen welke effect dat heeft, is meer onderzoek nodig. Het draagt in elk geval niet bij aan het bestrijden van probleemdrinken”, aldus Van Hasselt.

De Wolf voegt daaraan toe dat het een grote rol speelt dat het om leeftijdsgenoten gaat. “Uit onderzoek blijkt dat jongeren de neiging hebben om net zoveel te gaan drinken als hun leeftijdsgenoten.”

STIVA en Trimbos zeggen dat het eigenlijk best goed gaat met het terugdringen van alcoholgebruik bij jongeren. Van Hasselt: “Jongeren starten later. Maar als ze drinken, drinken ze veel. Er bestaat een dwingende drinkcultuur waaraan het niet makkelijk is om je te onttrekken. Jongeren ontwikkelen soms hele strategieën om ongemerkt biertjes weg te gooien.”

RTL heeft tegen STIVA gezegd de zorgen over Oh, Oh Daar Gaan We Weer te begrijpen en gaat aanstaande dinsdag met de vereniging in gesprek. In 2013 zei de omroep over voorloper Oh, Oh Cherso nog dat drank er nu eenmaal bijhoort en de makers het alleen maar weergeven.

Dat vindt STIVA ditmaal niet houdbaar. “De makers hebben invloed, de jongeren krijgen bijvoorbeeld betaald voor hun eerste stap-avond”, aldus directeur De Wolf. Hij zegt dat censuur niet het doel is, enkel ‘nadenken over de verantwoordelijkheid’.

Albert Heijn ontkende aanvankelijk dat het bij de AH Basic multivitaminedrank de regels overtrad. Nadat Foodwtach een klacht bij de RCC indiende veranderde de keten de naam alsnog. Albert Heijn zei toen dat het de fout betreurde en dat het “nimmer haar bedoeling [was] om klanten te misleiden”.

Nadien is op verzoek van Foodwatch ook bij zes andere producten de naam of beschrijving veranderd. Dat betrof dranken van het huismerk, Healthy People en The Berry Company.

Foodwatch toont zich tevreden, maar waarschuwt consumenten dat misleiding door drankenproducenten meestal ‘helaas’ is toegestaan. “Een beproefde methode is om een drankje het uiterlijk te geven van puur vruchtensap. Dat wordt gedaan met grote stukken fruit op de verpakking.”

“Of een drankje boordevol suiker, met een paar toegevoegde vitaminen en een vette vitamineclaim, gezond laten lijken. Hoewel zo veel consumenten op het verkeerde been worden gezet, is het helaas allemaal wettelijk toegestaan.”