‘Stress bij zwangerschap heeft mogelijk invloed op biologische klok kind’

Dat staat in een onderzoek van the Central Institute of Mental Health van de Universiteit van Heidelberg in Duitsland dat is gepubliceerd in Neuropsychopharmacology.

Aan het onderzoek deden 319 pasgeboren baby’s en 318 moeders mee. De moeders kregen vragen over hun levensstijl en de hoeveelheid stress die zij ervoeren. Ook werd hen gevraagd of zij een psychische stoornis hadden, of in het verleden hadden gehad. 

Uit het onderzoek bleek vervolgens dat de kinderen van moeders die tijdens de zwangerschap stressklachten hadden een verstoorde biologische klok te hebben. De kinderen van moeders die al hun hele leven aan psychische stoornissen leiden, bleken geen verstoringen te tonen in de biologische klok.

Ook bleek dat het effect van de stress bij de moeder minder invloed heeft op de ontwikkeling van meisjes dan van jongens. 

Telomeren

De invloed van stress op veroudering van een mens kan onder andere worden vastgesteld door de telomeren te meten. Telomeren zijn stukjes van het DNA die tijdens celdelingen korter worden. Naarmate mensen ouder worden, verkorten de telomoren in het DNA, waardoor zij als indicatie van de biologische klok dienen.

Door de lengte van de telomeren (TL) te meten, kunnen onderzoekers meten in hoeverre de biologische veroudering heeft plaatsgevonden als gevolg van de stress die een zwangere vrouw heeft ervaren tijdens de zwangerschap.

Wat de precieze gevolgen zijn van verkorte telomeren voor de gezondheid op latere leeftijd, is nog niet bekend. “Maar onze bevindingen onderstrepen de noodzaak om vrouwen te ondersteunen die een verhoogd risico hebben op stress tijdens de zwangerschap”, aldus een van de onderzoekers.

Ophef United Airlines: Wat kan Nederlandse reiziger doen bij overboeking?

Dat iemand terwijl hij al in het vliegtuig zit nog wordt geweigerd komt zelden voor, zegt Paul Vaneker van Stichting EUclaim tegen NU.nl. In de Europese verordening voor de rechten van luchtvaartpassagiers zijn regels opgesteld waar luchtvaartmaatschappijen zich aan moeten houden. Zo moeten eerst vrijwilligers worden gevraagd.

“Je moet als luchtvaartmaatschappij steeds hoger gaan met je bieding tot iemand het accepteert. Uiteindelijk heeft iedereen een prijs. De zakenreizigers en mensen die bijvoorbeeld naar een bruiloft moeten zullen lastig worden, maar er zijn altijd toeristen of rugzaktoeristen die genoeg tijd hebben en denken: ‘Doe mij dat bedrag maar en ik vlieg morgen.’”


Blijven weigeren

United Airlines moest naar Louisville extra personeel vliegen, maar de vlucht van Chicago naar de stad in Kentucky zat vol. Toen niemand zich vrijwillig meldde om tegen een vergoeding van enkele honderden dollars een latere vlucht te nemen, werden vier mensen willekeurig door een computer uitgekozen. De man, die met zijn vrouw een van de ongelukkige passagiers was, weigerde dit meermaals omdat hij beweerde dat hij voor zijn werk als arts naar zijn patiënten moest. Er wordt echter getwijfeld of de man wel de waarheid over zijn beroep sprak, meldt TMZ.

Beveiligingsmedewerkers moesten erbij komen toen de man bleef weigeren. Uiteindelijk werd hij hardhandig over de grond het vliegtuig uitgesleept. Medepassagiers filmden het voorval en plaatsten het op sociale media. Een van de beveiligers is inmiddels op non-actief gezet omdat hij niet de juiste protocollen volgde. Op sociale media wordt woedend gereageerd, maar de CEO van United Airlines blijft achter zijn personeel staan. De luchtvaartmaatschappij onderzoekt nog het incident.


‘Krom’

In het geval van United Airlines moest de passagier plaatsmaken voor personeel van de luchtvaartmaatschappij. “Dat maakt het natuurlijk wel heel krom”, vervolgt Vaneker. “Je weigert een betalende klant om je eigen personeel mee te nemen. Het is heel bijzonder dat de overboeking pas komt bovendrijven ná het boarden, want daar heeft iedereen zijn boardingpass gekregen. Waarschijnlijk is de beslissing van United Airlines pas laat gemaakt.”

In de verordening zijn vaste vergoedingen vastgesteld bij een omboeking. Een bedrag van 25 euro bij een vlucht korter dan 1.500 kilometer, 400 euro bij een vlucht langer dan 1.500 maar korter dan 3.500 kilometer en 600 euro voor een vlucht daarbuiten. Vaneker zegt dat luchtvaartmaatschappijen echter vaak afwijken van deze bedragen en het onderling met passagiers proberen te regelen. Zo wordt soms ook – in het geval van een vlucht de volgende dag – een hotel geregeld.

Ook KLM werkt zo, meldt een woordvoerder aan NU.nl. “Indien KLM passagiers wegens een overboeking niet kan accommoderen op de geboekte vlucht, biedt KLM de zogeheten ‘denied boarding compensation’ aan. Dit is een financiële compensatie. Daarnaast stelt KLM uiteraard alles in het werk om een zo goed mogelijk alternatief voor de betrokken passagiers te verzorgen.”


Overboeken

Maar waar komt het overboeken vandaan? Het is voor luchtvaartmaatschappijen heel gebruikelijk om meer vliegtickets te verkopen voor een vlucht dan er plaatsen zijn. Volgens Vaneker doen ze dat altijd op basis van eerdere statistieken. “Als je weet dat 12 procent van de passagiers op een vlucht naar New York niet komt opdagen, dan kun je wel 10 procent meer stoelen verkopen dan er in het vliegtuig zijn. Maar als dan vervolgens 9 procent, dus meer passagiers dan stoelen, wél komt opdagen, heb je als maatschappij een overboeking.”

KLM probeert het overboeken van vluchten tot een minimum te beperken. “KLM berekent onder andere op basis van gegevens uit het verleden over passagiersstromen van de desbetreffende vlucht of KLM overboekt en zo ja, in welke mate. Op deze manier bewerkstelligen we dat passagiers doorgaans niets van de overboeking merken”, aldus een woordvoerder. “Het komt helaas voor dat er zich onverwacht toch meer mensen voor een vlucht melden dan er stoelen beschikbaar zijn.”

Volgens Vaneker zit er inderdaad een systeem achter in hoeverre luchtvaartmaatschappijen een vlucht overboeken, om zo een maximaal rendement te krijgen. Een reden dat passagiers soms niet opdagen voor een vlucht heeft te maken met het verschil in prijs tussen een retourvlucht en een enkeltje. Een retourvlucht is in sommige gevallen goedkoper dan een enkeltje, waardoor de reiziger niet komt opdagen voor de terugvlucht en de stoel dus leeg is. “Luchtvaartmaatschappijen zijn wel steeds meer aan het veranderen naar het vragen van vaste prijzen voor zowel een enkeltje en een retour.”


Aanbod

United Airlines heeft dinsdag toegezegd persoonlijk contact te gaan zoeken met de passagier. Vaneker van Stichting EUclaim verwacht dat ze met een zeer goed aanbod gaan komen. “Zeker naar Amerikaanse maatstaven. Ik ken voorbeelden van een maatschappij die iemand gratis reizen voor de rest van zijn leven aanbood.”

De Amerikaanse luchtvaartmaatschappij heeft voor zover bekend nog geen excuses aangeboden aan de passagier, wel aan de overige inzittenden voor de ontstane vertraging.

‘Artsen letten onvoldoende op hoge bloeddruk bij psychiatrische patiënt’

Dat concludeert psycholoog Jojanneke Bruins van Het Universitair Medisch Centrum Groningen in een dinsdag verschenen onderzoek.

Zij onderzocht 1259 psychiatrische patiënten over een periode van drie jaar. Bekend is dat antipsychotica een verhoogd risico op zogeheten metabole klachten, zoals hoge bloeddruk, diabetes en verhoogde vetzuren, met zich meebrengen. Soms zijn medicijnen nodig om deze bijwerkingen tegen te gaan.

“Volgens de richtlijnen zijn huisartsen in principe verantwoordelijk voor het behandelen van metabole risicofactoren, ook bij psychiatrische patiënten. Maar dit is niet voor iedereen duidelijk en bovendien moeten de patiënten dan wel naar de huisarts doorverwezen worden door de psychiatrie”, aldus de onderzoeker.

De uitkomsten van het onderzoek zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke magazine Journal of Clinical Psychiatry.

Amsterdam investeert miljoenen euro’s in fietsveiligheid

Amsterdammers hebben zelf al bijna een miljoen fietsen en daarbij komen ook nog alle leen- en huurfietsen voor bezoekers van buiten de stad. Het college wil de komende jaren daarom flink investeren in fietsroutes en fietsparkeren. Ook moeten fietsers zich beter gaan gedragen in het verkeer.

“Weinig dingen op deze wereld horen zo bij elkaar als Amsterdam en de fiets”, zegt verkeerswethouder Pieter Litjens. “De fiets is populairder dan ooit. Dat is mooi, want fietsen is gezond en draagt bij aan een bereikbare en aantrekkelijke stad. Bredere fietspaden, veiligere kruispunten en meer fietsparkeerplekken zorgen voor een grotere tevredenheid en minder stress op de fiets.”


Campagnes

Aan dat laatste valt nog wel een en ander te verbeteren. Zo wil de gemeente via campagnes bellen en whatsappen op de fiets tegengaan, oproepen rekening te houden met elkaar en te stoppen voor zebra’s en rode verkeerslichten. Ook worden fitte fietsers aangemoedigd hun rijwiel in dubbellaagse stallingen bovenin te zetten. Op die manier blijven de onderste rekken beschikbaar voor mensen die minder kracht hebben.

Bewoners kunnen de komende tijd nog hun zegje doen over de plannen. Na de zomer stemt de gemeenteraad over het zogenoemde Meerjarenplan Fiets 2017-2022.

Opnieuw toename in aantal mensen met een soa

Dat blijkt uit de dinsdag gepubliceerde Thermometer seksuele gezondheid 2017 van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).

Hierin staan gegevens over soa’s en hiv onder hoogrisicogroepen in Nederland. In totaal werden er meer dan 143.000 soa-tests gedaan het afgelopen jaar. Dat zijn er 5 procent meer dan het voorgaande jaar. Bij 18,4 procent werd daadwerkelijk een of meerdere soa’s aangetroffen.

In het voorgaande jaar had 17,2 procent van de geteste mensen een seksueel overdraagbare ziekte.


Druiper

Ook het aantal gonorroe-infecties steeg opnieuw, met 13 procent tot 6092. Die toename werd vooral veroorzaakt door mannen die seks hebben met mannen. Ook syfilis en LGV, een agressieve variant van chlamydia, komt bij deze groep volgens het RIVM steeds vaker voor. Het aantal vastgestelde hiv-besmettingen bedroeg vorig jaar 285, vrijwel gelijk vergeleken met een jaar eerder.

Chlamydia is de meest voorkomende soa in Nederland. De ziekte veroorzaakt ontstekingen in de slijmvliezen van de geslachtsdelen en/of de anus. De aandoening, die onder meer een branderig gevoel bij het plassen kan veroorzaken, is goed te behandelen met pillen.

Chlamydia is zeer besmettelijk. Bij onveilige seks (zonder condoom) is de kans op verspreiding volgens deskundigen groot.

Gezondheidsraad adviseert injectie vitamine K bij baby direct na geboorte

Pasgeborenen hebben die vitamine nodig om bloed te laten stollen. Een tekort kan bloedingen veroorzaken. Dat kan leiden tot levenslange invaliditeit, schrijft de Gezondheidsraad in een advies aan demissionair minister Edith Schippers van Volksgezondheid.

In andere landen is het al langer gebruikelijk om na de geboorte zo’n vitamineshot te geven. Kinderen met de zeldzame leveraandoening galgangatresie hebben daar veel minder vaak hersenbloedingen dan Nederlandse baby’s met die aandoening. In flesvoeding zit volgens het Voedingscentrum al voldoende vitamine K.

Henkjan Verkade, hoogleraar kindergeneeskunde bij het Universitair Medisch Centrum Groningen, concludeerde een jaar geleden al dat het advies van de Gezondheidsraad ontoereikend was. De raad adviseerde eerder om baby’s die borstvoeding krijgen dagelijks een kleine hoeveelheid vitamine K toe te dienen.