Dat iemand terwijl hij al in het vliegtuig zit nog wordt geweigerd komt zelden voor, zegt Paul Vaneker van Stichting EUclaim tegen NU.nl. In de Europese verordening voor de rechten van luchtvaartpassagiers zijn regels opgesteld waar luchtvaartmaatschappijen zich aan moeten houden. Zo moeten eerst vrijwilligers worden gevraagd.
“Je moet als luchtvaartmaatschappij steeds hoger gaan met je bieding tot iemand het accepteert. Uiteindelijk heeft iedereen een prijs. De zakenreizigers en mensen die bijvoorbeeld naar een bruiloft moeten zullen lastig worden, maar er zijn altijd toeristen of rugzaktoeristen die genoeg tijd hebben en denken: ‘Doe mij dat bedrag maar en ik vlieg morgen.’”
Blijven weigeren
United Airlines moest naar Louisville extra personeel vliegen, maar de vlucht van Chicago naar de stad in Kentucky zat vol. Toen niemand zich vrijwillig meldde om tegen een vergoeding van enkele honderden dollars een latere vlucht te nemen, werden vier mensen willekeurig door een computer uitgekozen. De man, die met zijn vrouw een van de ongelukkige passagiers was, weigerde dit meermaals omdat hij beweerde dat hij voor zijn werk als arts naar zijn patiënten moest. Er wordt echter getwijfeld of de man wel de waarheid over zijn beroep sprak, meldt TMZ.
Beveiligingsmedewerkers moesten erbij komen toen de man bleef weigeren. Uiteindelijk werd hij hardhandig over de grond het vliegtuig uitgesleept. Medepassagiers filmden het voorval en plaatsten het op sociale media. Een van de beveiligers is inmiddels op non-actief gezet omdat hij niet de juiste protocollen volgde. Op sociale media wordt woedend gereageerd, maar de CEO van United Airlines blijft achter zijn personeel staan. De luchtvaartmaatschappij onderzoekt nog het incident.
‘Krom’
In het geval van United Airlines moest de passagier plaatsmaken voor personeel van de luchtvaartmaatschappij. “Dat maakt het natuurlijk wel heel krom”, vervolgt Vaneker. “Je weigert een betalende klant om je eigen personeel mee te nemen. Het is heel bijzonder dat de overboeking pas komt bovendrijven ná het boarden, want daar heeft iedereen zijn boardingpass gekregen. Waarschijnlijk is de beslissing van United Airlines pas laat gemaakt.”
In de verordening zijn vaste vergoedingen vastgesteld bij een omboeking. Een bedrag van 25 euro bij een vlucht korter dan 1.500 kilometer, 400 euro bij een vlucht langer dan 1.500 maar korter dan 3.500 kilometer en 600 euro voor een vlucht daarbuiten. Vaneker zegt dat luchtvaartmaatschappijen echter vaak afwijken van deze bedragen en het onderling met passagiers proberen te regelen. Zo wordt soms ook – in het geval van een vlucht de volgende dag – een hotel geregeld.
Ook KLM werkt zo, meldt een woordvoerder aan NU.nl. “Indien KLM passagiers wegens een overboeking niet kan accommoderen op de geboekte vlucht, biedt KLM de zogeheten ‘denied boarding compensation’ aan. Dit is een financiële compensatie. Daarnaast stelt KLM uiteraard alles in het werk om een zo goed mogelijk alternatief voor de betrokken passagiers te verzorgen.”
Overboeken
Maar waar komt het overboeken vandaan? Het is voor luchtvaartmaatschappijen heel gebruikelijk om meer vliegtickets te verkopen voor een vlucht dan er plaatsen zijn. Volgens Vaneker doen ze dat altijd op basis van eerdere statistieken. “Als je weet dat 12 procent van de passagiers op een vlucht naar New York niet komt opdagen, dan kun je wel 10 procent meer stoelen verkopen dan er in het vliegtuig zijn. Maar als dan vervolgens 9 procent, dus meer passagiers dan stoelen, wél komt opdagen, heb je als maatschappij een overboeking.”
KLM probeert het overboeken van vluchten tot een minimum te beperken. “KLM berekent onder andere op basis van gegevens uit het verleden over passagiersstromen van de desbetreffende vlucht of KLM overboekt en zo ja, in welke mate. Op deze manier bewerkstelligen we dat passagiers doorgaans niets van de overboeking merken”, aldus een woordvoerder. “Het komt helaas voor dat er zich onverwacht toch meer mensen voor een vlucht melden dan er stoelen beschikbaar zijn.”
Volgens Vaneker zit er inderdaad een systeem achter in hoeverre luchtvaartmaatschappijen een vlucht overboeken, om zo een maximaal rendement te krijgen. Een reden dat passagiers soms niet opdagen voor een vlucht heeft te maken met het verschil in prijs tussen een retourvlucht en een enkeltje. Een retourvlucht is in sommige gevallen goedkoper dan een enkeltje, waardoor de reiziger niet komt opdagen voor de terugvlucht en de stoel dus leeg is. “Luchtvaartmaatschappijen zijn wel steeds meer aan het veranderen naar het vragen van vaste prijzen voor zowel een enkeltje en een retour.”
Aanbod
United Airlines heeft dinsdag toegezegd persoonlijk contact te gaan zoeken met de passagier. Vaneker van Stichting EUclaim verwacht dat ze met een zeer goed aanbod gaan komen. “Zeker naar Amerikaanse maatstaven. Ik ken voorbeelden van een maatschappij die iemand gratis reizen voor de rest van zijn leven aanbood.”
De Amerikaanse luchtvaartmaatschappij heeft voor zover bekend nog geen excuses aangeboden aan de passagier, wel aan de overige inzittenden voor de ontstane vertraging.