Wetenschapper van Vinkje beticht Consumentenbond van ‘negatief framen’

“Ik ben geschrokken dat ze het zo negatief framen”, vertelt de professor in gesprek met Resource.

De Consumentenbond beweert dat bijna 80 procent niet precies weet wat de Vinkjes betekenen en 85 procent weet niet wat het verschil is tussen het groene (gezondere keuze) en het blauwe (bewuste keuze) Vinkje. Ook geeft het Vinkje te weinig informatie over hoe gezond een voedingsmiddel is.

Het groene vinkje wordt meegegeven aan producten die te vinden zijn uit de Schijf van Vijf. Blauwe Vinkjes staan voor een betere optie binnen een bepaalde productgroep, zoals snacks met minder calorieën of frisdrank met minder suiker.


Jammer

De Graaf vindt het jammer dat de Consumentenbond het Vinkje weg wil hebben. “Waar ik me aan stoor is dat ze zeggen: ‘Weg met het Vinkje’, hef de boel maar op. Het Vinkje heeft twee achilleshielen en juist die kwetsbare punten licht de bond eruit. Ze framen het zo alsof er niks van het Vinkje zou deugen. Dat is natuurlijk niet waar.”

“Alle logo’s hebben voor- en nadelen en er is altijd discussie over. Als je overstapt op een nieuw systeem dan moet je afwachten of dat weer zo goed gedragen wordt.”

‘Zomertijd kunnen we beter afschaffen’

“Ik denk dat we de zomertijd beter kunnen afschaffen”, stelt onderzoeker naar humane chronobiologie aan de Rijksuniversiteit Groningen Marijke Gordijn. “Wetenschappelijk gezien zijn er genoeg bewijzen dat het overgrote deel van de bevolking last heeft van de overgang.”

“Voordelen van de zomertijd zijn nooit echt bewezen of aangetoond, de nadelen wel”, zegt Gordijn. De zomertijd heeft nadelen voor de gezondheid. “De zomertijd gaat gepaard met kortetermijnklachten, slaaptekort en daarom op lange termijn met gezondheidsklachten.”

In 2001 besloot het Europese Parlement de zomertijd te handhaven in Europa. Landbouw, toerisme en transport hebben hun activiteiten afgestemd op deze tijd. Daarnaast wordt het voor mensen makkelijker om ‘s avonds in “comfortabele omstandigheden hun hobby uit te voeren”. Ook zorgt de zomertijd voor energiebesparing.

Gordijn, ook directeur bij Chrono@work, denkt dat het idee heerst dat de zomertijd zorgt voor een extra uur licht. “Maar dat is een drogreden; je hebt geen uur extra licht. We hebben enkel onze werkdag verschoven.”


Gevolgen

Psycholoog Else Redlich van Slaapcentrum SEIN Zwolle denkt dat de gevolgen van de zomertijd wel meevallen. “Het ritme verschuift een uurtje, dat is even wennen. Maar ons lichaam kan zich daar makkelijk aan aanpassen. Binnen een paar dagen ben je helemaal gewend.”

“Het lichaam moet de circadiane ritmen aanpassen aan de nieuwe tijd en dat kost wat energie, maar dat lukt wel. Wij mensen zijn daarin best flexibel”, vertelt Redlich. “Als iemand doordeweeks om 07.00 uur opstaat, maar in het weekend een uur eerder of later opstaat, dan is dat ook niet per se ongezond.”

In Rusland wordt de tijd sinds 2011 niet meer twee keer per jaar aangepast. Het land is volledig overgegaan op de zomertijd. Het is volgens Gordijn niet slim om dit ook in Nederland te doen. “Dat zou betekenen dat we in de winter pas om 9.45 uur licht zien. Juist het ochtendlicht is belangrijk voor mensen.”

De klok wordt zondagnacht om 02.00 uur een uur vooruitgezet.

‘Zomertijd kunnen we beter afschaffen’

“Ik denk dat we de zomertijd beter kunnen afschaffen”, stelt onderzoeker naar humane chronobiologie aan de Rijksuniversiteit Groningen Marijke Gordijn. “Wetenschappelijk gezien zijn er genoeg bewijzen dat het overgrote deel van de bevolking last heeft van de overgang.”

“Voordelen van de zomertijd zijn nooit echt bewezen of aangetoond, de nadelen wel”, zegt Gordijn. De zomertijd heeft nadelen voor de gezondheid. “De zomertijd gaat gepaard met kortetermijnklachten, slaaptekort en daarom op lange termijn met gezondheidsklachten.”

In 2001 besloot het Europese Parlement de zomertijd te handhaven in Europa. Landbouw, toerisme en transport hebben hun activiteiten afgestemd op deze tijd. Daarnaast wordt het voor mensen makkelijker om ‘s avonds in “comfortabele omstandigheden hun hobby uit te voeren”. Ook zorgt de zomertijd voor energiebesparing.

Gordijn, ook directeur bij Chrono@work, denkt dat het idee heerst dat de zomertijd zorgt voor een extra uur licht. “Maar dat is een drogreden; je hebt geen uur extra licht. We hebben enkel onze werkdag verschoven.”


Gevolgen

Psycholoog Else Redlich van Slaapcentrum SEIN Zwolle denkt dat de gevolgen van de zomertijd wel meevallen. “Het ritme verschuift een uurtje, dat is even wennen. Maar ons lichaam kan zich daar makkelijk aan aanpassen. Binnen een paar dagen ben je helemaal gewend.”

“Het lichaam moet de circadiane ritmen aanpassen aan de nieuwe tijd en dat kost wat energie, maar dat lukt wel. Wij mensen zijn daarin best flexibel”, vertelt Redlich. “Als iemand doordeweeks om 07.00 uur opstaat, maar in het weekend een uur eerder of later opstaat, dan is dat ook niet per se ongezond.”

In Rusland wordt de tijd sinds 2011 niet meer twee keer per jaar aangepast. Het land is volledig overgegaan op de zomertijd. Het is volgens Gordijn niet slim om dit ook in Nederland te doen. “Dat zou betekenen dat we in de winter pas om 9.45 uur licht zien. Juist het ochtendlicht is belangrijk voor mensen.”

De klok wordt zondagnacht om 02.00 uur een uur vooruitgezet.

Wetenschapper van Vinkje beticht Consumentenbond van ‘negatief framen’

“Ik ben geschrokken dat ze het zo negatief framen”, vertelt de professor in gesprek met Resource.

De Consumentenbond beweert dat bijna 80 procent niet precies weet wat de Vinkjes betekenen en 85 procent weet niet wat het verschil is tussen het groene (gezondere keuze) en het blauwe (bewuste keuze) Vinkje. Ook geeft het Vinkje te weinig informatie over hoe gezond een voedingsmiddel is.

Het groene vinkje wordt meegegeven aan producten die te vinden zijn uit de Schijf van Vijf. Blauwe Vinkjes staan voor een betere optie binnen een bepaalde productgroep, zoals snacks met minder calorieën of frisdrank met minder suiker.


Jammer

De Graaf vindt het jammer dat de Consumentenbond het Vinkje weg wil hebben. “Waar ik me aan stoor is dat ze zeggen: ‘Weg met het Vinkje’, hef de boel maar op. Het Vinkje heeft twee achilleshielen en juist die kwetsbare punten licht de bond eruit. Ze framen het zo alsof er niks van het Vinkje zou deugen. Dat is natuurlijk niet waar.”

“Alle logo’s hebben voor- en nadelen en er is altijd discussie over. Als je overstapt op een nieuw systeem dan moet je afwachten of dat weer zo goed gedragen wordt.”

Chocolade roept verschillende emoties op bij mensen

In een smaaktest proefden meer dan 850 respondenten drie verschillende soorten melkchocolade; een A-merk, huismerk en een Koetjesreep. Een Koetjesreep wordt niet als chocoladeproduct beschouwd, omdat die minder dan 35 procent cacao bevat.

De Koetjesreep zorgde bij veel mensen voor nostalgische gevoelens. De chocolade van het A-merk en het huismerk zorgden voor een gelukkig gevoel. “De emoties bij het A-merk waren iets sterker dan bij het huismerk, maar het verschil was niet heel groot.”

Muntchocolade werd veel geassocieerd met actie en agressie, vooral door mannelijke proefpersonen. “Agressie klinkt negatief, maar het is een emotie die zeer nauw aansluit bij energie”, zegt De Pelsmaeker.

“Voor producenten van chocolade met toegevoegde smaken hebben deze onderzoeksresultaten belangrijke gevolgen op het gebied van marketing”, vertelt de onderzoeker. “Bij chocolade met sinaasappelsmaak kun je inspelen op de associatie met winterse gezelligheid. Het is een smaak die je als het ware bij het haardvuur zou eten.”


Schuldig

De Pelsmaeker zegt dat niet alleen het eten van chocolade gevoelens oproept, ook het woord ‘chocolade’ maakt emoties los bij mensen. “Veel proefpersonen voelden zich al schuldig nog voordat ze van de chocolade gegeten hadden.”

“Blijkbaar veroorzaakte de gedachte aan chocolade ook al schuldgevoelens.”

‘Maak haast met vaccins voor ouderen’

“Minister Schippers had toegezegd nog voor het einde van 2015 met een advies te komen. Maar inmiddels heeft ze het alweer voor de tweede keer vooruitgeschoven, nu naar mei 2016″, zegt de Unie Koninklijke Bond Ouderen (Unie KBO), die het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport dinsdag een petitie zal aanbieden.

Zeventig procent van de 65-plussers lijdt aan chronische aandoeningen, wat ze vatbaarder maakt voor infectieziekten. Vaccins kunnen besmetting met bijvoorbeeld gordelroos, longontsteking en kinkhoest voorkomen.

In het buitenland is het vaccineren van ouderen tegen infectieziektes gebruikelijker dan in Nederland. Zo wordt in Engeland vanaf het zeventigste levensjaar tegelijk met de griepprik gevaccineerd tegen gordelroos.

Hartaanval treft in Amerika steeds jongere mensen

Cardiologen van het ziekenhuis van Cleveland volgden in deze periode bijna 4.000 slachtoffers van een hartaanval. Hun leeftijd bleek elke vijf jaar te dalen, schrijven diverse internationale media. 

De leeftijdsdaling lijkt verklaarbaar door het toenemende obesitasprobleem. Het percentage hartaanvalslachtoffers met obesitas steeg tussen 1995 en 2015 van 24 naar 31 procent. Ook had de groep vaker hoge bloeddruk, en leed ze vaker aan de longaandoeningen chronische bronchitis en longemfyseem.

Deze cijfers zijn in lijn met de algehele cijfers over het voorkomen van obesitas, hoge bloeddruk en longaandoeningen in heel Amerika. Dit in tegenstelling tot het aantal rokers. Waar Amerikanen over de gehele linie minder zijn gaan roken, groeide het aandeel rokers onder hartaanvalslachtoffers van 28 naar 46 procent.


Nederland

“Het lijkt mij vrij duidelijk dat er in Amerika sprake is van een verband tussen factoren als toenemende obesitas, hoge bloeddruk en een ongezonde leefstijl enerzijds en hartinfarcten anderzijds”, vertelt een woordvoerder van de Hartstichting tegenover NU.nl.

Mede omdat de Amerikaanse leefstijl heel anders is, laten de resultaten van dit onderzoek zich moeilijk vertalen naar Nederland. “Wij hebben geen cijfers over ontwikkelingen in de leeftijd waarop mensen in Nederland een hartaanval krijgen”, aldus de Hartstichting. “De kans is in elk geval klein dat iemand op jonge leeftijd een hartaanval krijgt. Hoe jonger mensen zijn, hoe minder risicofactoren er over het algemeen meespelen.”

In Nederland krijgen elke dag 78 mensen een hartaanval.

‘Scan maakt meeste controlerende operaties bij tumor overbodig’

Normaal gesproken wordt na de behandeling van een tumor met chemotherapie en bestraling met een operatie gecontroleerd of het tumorweefsel succesvol is verwijderd. Dit kan ook veilig met een scan worden gedaan, waardoor chirurgie niet nodig is, zeggen onderzoekers van de Universiteit van Birmingham.

Zij deden een onderzoek onder 564 patiënten met een tumor, meldt de BBC op basis van een publicatie in het New England Journal of Medicine. De helft van de patiënten werd geopereerd, en bij de andere helft werd in plaats daarvan een PET-CT-scan uitgevoerd. De overlevingskansen van die laatste groep bleek even goed als bij de groep die geopereerd werd.

Bovendien is de kans op complicaties met pijnklachten tot gevolg aanmerkelijk lager bij de scan dan bij een operatie.


Klachten

“Kankercellen verstoppen zich tussen dode cellen. Met de PET-CT kunnen wie die cellen opsporen en zien of ze nog leven. Deze nieuwe technologie kan vele patiënten een slopende operatie schelen”, aldus Hisham Mehanna, een van de onderzoekers.

Een controlerende operatie duurt drie uur en houdt een patiënt vaak nog een week in het ziekenhuis. Deze kan aan de operatie ook klachten overhouden, zoals nekpijn en moeite met bewegen. De Britse onderzoekers schatten dat bij 20 procent van de patiënten een PET-CT niet volstaat, en er toch moet worden geopereerd.

De PET-CT-scan wordt in een aantal Nederlandse ziekenhuizen al gebruikt. Het middel wordt ook ingezet om te bepalen of mensen met een tumor nog operabel zijn. Zo kunnen kansloze operaties worden voorkomen.

Minerale oliën in chocoladepaashazen in Nederlandse winkels

Volgens de consumentenorganisatie gaat het om de Riegelein Confiserie-goudhaas (60 gram) bij Sligro en de Lindt-goudhaas (100 gram), te vinden bij Sligro en Albert Heijn.

De Duitse tak van voedselwaakhond Foodwatch vond de minerale oliën in acht van de twintig onderzochte paashazen. “In Nederland zijn ze niet getest, maar ze zien er met dezelfde verpakking precies hetzelfde uit.”

De Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) verdenkt de oliën ervan onder meer kankerverwekkend te zijn, aldus Foodwatch. Mogelijk is het spul afkomstig uit de jutezakken waarin de cacaobonen zaten.

Ook werd in Duitsland bij vijftien van de twintig paashazen meer dan 2 milligram per kilo verzadigde koolwaterstoffen aangetroffen, wat zich kan ophopen in organen en daar schade kan veroorzaken, meldt Foodwatch verder.


Geen gevaar

De importeur van Lindt, die de goudhaas produceert die Albert Heijn verkoopt, laat in een reactie weten dat de zaak genuanceerder ligt. “Minerale oliën zijn een probleem in de hele voedingsindustrie, niet alleen bij chocolade of paasproducten. Lindt doet er alles aan om het te voorkomen, maar de hoeveelheden zijn zo klein dat ze geen risico voor de gezondheid opleveren.”

Albert Heijn stelt in een reactie: “De aangetoonde concentraties zijn laag. Er is geen wetenschappelijk bewijs dat deze lage concentraties negatieve gezondheidseffecten heeft. De Duitse overkoepelende organisatie voor de productie van zoetwaren (BDSI) heeft aten weten dat het consumeren van alle geteste Paashazen veilig is.”

De supermarkt wijst er ook op dat er (nog) geen wettelijke limieten zijn. Het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel heeft eerder gepleit voor Europese normen en regels rond minerale oliën.