Jamie Oliver noemt Jamie’s super food voor elke dag het meest persoonlijke boek dat hij ooit heeft geschreven. Om het te kunnen schrijven heeft hij een ontdekkingsreis door de wereld van gezondheid en voeding gemaakt. Met het boek wil hij je inspireren en in staat stellen om het meeste uit je leven te halen en je zo healthy en happy mogelijk te voelen. Zijn liefde voor eten blijft daarbij de basis: “Van eten moet je genieten, je moet het delen en er een feestje van maken.”

Gezonde keuze

Elk recept in het boek is volgens Oliver een gezonde keuze. Hij ging er voor in de leer bij verschillende gezondheids- en voedingsdeskundigen en hoopt nu dat hij met dit boek je kan helpen om (meestal) de juiste keuzes te maken. Kennis is macht en het is dus belangrijk om te leren hoe je een uitgebalanceerde maaltijd samenstelt. Daarnaast mag je af en toe best blijven snacken. “Een duurzame gezonde relatie met voedsel kan volgens mij niet zonder dat soort slippertjes. Zelf gebruik ik dit boek van maandag tot donderdag/vrijdag en ga ik in het weekend voor Jamie’s comfort food.”

Voor de recepten heeft Jamie Oliver samen met zijn voedingsteam erg zijn best gedaan om ze spannend, leuk, vernieuwend, maar vooral ook lekker te maken. Ze bestaan uit ingrediënten met voedingsstoffen, vitamines en mineralen die elkaar optimaal aanvullen en voldoen aan zijn criteria voor een uitgebalanceerde maaltijd. Daarbij komt de inspiratie van de recepten uit allerlei windstreken. Ook hebben Oliver en zijn team geprobeerd om de gerechten betaalbaar te houden.

Elk moment

Het boek bevat recepten voor ontbijtjes (maximaal 400 kilocalorieën), lunch, diner (beiden maximaal 600 kilocalorieën) en snacks en drankjes (100 kilocalorieën). Een deel van de ontbijtrecepten zijn voor de meeste Nederlanders wellicht teveel van het goede: rijst, bonen en tortilla’s bijvoorbeeld. Maar je vindt in Jamie’s superfood voor elke dag ook fijne recepten voor zelfgemaakt brood met beleg, verschillende eitjes en gezonde pappen.

De lunchgerechten zijn al net zo divers en variëren van pasta en noedels tot taco’s en salades. Ook soepen mogen natuurlijk niet ontbreken. Leuk zijn de verschillende variaties op salade in een potje. Lekker is de Mexicaanse gazpacho met tortilla en garnering. De dinerrecepten kun je grofweg verdelen in twee categorieën: super snel en uitgebreid koken. Deze laatste groep recepten is dus vooral geschikt voor avonden waarop je iets meer tijd hebt. De krokante zeebaars met puree van erwtjes, munt en asperges is een aanrader. Evenals de Indiase bloemkool uit de oven met ananas en rode peper.

Verrassend

Het woord verrassend past inderdaad goed bij de recepten. Dat gezond en voedzaam eten niet saai hoeft te zijn, laat Oliver duidelijk zijn. De gerechten zijn heerlijk en vol kleur en smaak. Alles behalve standaard dus, met veelal verrassende ingrediënten. Soms betekent dat even zoeken, omdat het ingrediënten zijn die niet iedereen standaard in de kast heeft staan. Maar het zijn wel producten die gemakkelijk verkrijgbaar zijn. En echt iets extra’s geven aan je maaltijd.

Bijzonder is dat Oliver alle foto’s in het boek zelf gemaakt heeft. De foto’s zijn dus eigenlijk een representatie van zijn ontdekkingsreis in de wereld van gezonder eten. De foto’s – en dus ook de gerechten – hebben iets robuusts. Daardoor krijg je het gevoel dat ook jij de recepten gemakkelijk kunt maken.

Leef gezond

Natuurlijk mag een verslag – en voor het resultaat – van de ontdekkingsreis van Oliver niet ontbreken. Achterin het boek vind je een beschrijving van wat hij heeft geleerd en hoe hij een uitgebalanceerde maaltijd ziet. De uitleg is heel duidelijk en concreet en veelal gebaseerd op de algemene standaarden gezonde voeding.

Ook als je de zoektocht van Jamie Oliver minder interessant vindt, is het een fijn kookboek. Door de recepten te maken, ga je eigenlijk automatisch al mee in zijn visie. Je kunt Jamie’s super food voor elke dag gebruiken als handleiding voor een verandering in je eetpatroon, maar het is natuurlijk oo ontzettend geschikt als inspiratie voor gezonde maaltijden.

De Engelse chef-kok Jamie Oliver is een fenomeen in de kookwereld en hij is een van ’s werelds meest geliefde televisiepersoonlijkheden. Hij heeft wereldwijd mensen geïnspireerd om meer plezier te hebben in koken en wil nu met zijn Food Revolution mensen ook bewust maken van wat ze eten.

Het motto van Janny van der Heijden is ‘Eet vers, kleurrijk en verantwoord’. Als je voor 80 procent gezond en verantwoord eet, blijft er 20 procent over om jezelf zo nu en dan eens extra te verwennen, zo stelt ze. En dat klinkt natuurlijk als muziek in de oren, hoewel, zoals (bijna) altijd, balans ook hier het toverwoord is.

Vers

Koken met Janny pleit voor elke dag lekker koken met verse ingrediënten van de groenteman, visboer, slager of Turkse winkel om de hoek, maar de supermarkt mag zeker ook. Vers eten betekent namelijk niet dat boodschappen doen uren moet vragen of ineens ontzettend veel extra geld kost.

Kleur op je bord vindt Van der Heijden ontzettend belangrijk. In het voorjaar en de zomer is dat gemakkelijker dan in de herfst of winter, maar ook op meer donkere dagen is het zeker niet onmogelijk. Overigens is kleur niet alleen ontzettend leuk om naar te kijken; elke kleur bevat andere voedingsstoffen, vitamines en mineralen. Door gekleurd en gevarieerd te eten, krijg je dus een optimale mix voedingsstoffen binnen.

Kennis

Naast verse kleurrijke producten heb je voor koken volgens Van der Heijden nog een ingrediënt nodig: kennis. “Koken is simpel als je weet wat je doet. Dat klinkt als een open deur, maar wat ik bedoel is dat kennis je helpt bij het koken. Ervaren wanneer ingrediënten op hun best zijn, herkennen hoe vers of rijp ze zijn, weten wat je ermee kunt doen. Kun je een gerecht van te voren maken, kan ik een ingrediënt vervangen en wat betekenen sommige ingewikkelde keukentermen?”

Haar kookkennis deelt ze dan ook met je. In korte behapbare brokjes door het hele boek heen vertelt Van der Heijden over onder andere basistechnieken, kruiden en aardappelen. Handig zijn ook de seizoenskalenders en de inhoud van een goede voorraadkast. Helemaal leuk vind ik Janny’s keukenhelden. Zo blijken onder andere de staafmixer, wok en olijfolie onmisbaar in haar keuken.

Recepten

Ook van de recepten kun je veel leren. Een groot deel van de gerechten zet je binnen een half uur op tafel, maar in Koken met Janny staan ook recepten die wat meer tijd of techniek vergen. In het weekend of bij gelegenheden is het namelijk ook heel leuk om wat extra uit te pakken.
Laat je echter vooral niet afschrikken. Ook als je geen held in de keuken bent, zet je samen met Janny en haar keukenhelden zo een pepernotenbavarois, pittige kikkererwtensoep met koriander of een schol met Hollandse garnalen op tafel. Het boek bevat recepten uit allerlei keukens en ook voor alle momenten van de dag.

Aantrekkelijk

Tot slot is Koken met Janny gewoon een heel mooi boek. In eerste instantie had ik dat niet verwacht. De cover is simpel en weinig spannend, maar de foto’s in het boek zelf zijn werkelijk prachtig. Kleurrijk speelt daarbij zeker de hoofdrol. Het leest een beetje als een tijdschrift: de inhoud en vorm is aantrekkelijk en gevarieerd. Ik krijg in ieder geval bij bijna iedere pagina zin om de keuken in te gaan. Van Janny van der Heijden kun je veel leren.

Janny van der Heijden schrijft al jaren voor diverse dagbladen en tijdschriften, was hoofdredactrice van het kookblad Tip Culinair en is daarnaast bekend van vele tientallen kookboeken die ze heeft geschreven. Op televisie zie je haar in onder andere Heel Holland Bakt, De Nationale Eettest en Pauls Puber Kookshow, maar ze werkte ook mee aan Koffietijd, MasterChef, MasterChef Junior en Mijn Tent is Top en maakte Kwestie van Smaak.

De bond bezocht achttien viskramen op markten in Amsterdam, Den Haag, Leiden, Rotterdam en Utrecht. De onderzoekers gingen twee keer naar elke kraam. Eerst rond 11 uur bij een temperatuur van 16 graden Celsius en de twee keer om 14 uur bij 31 graden Celsius.

Ze kochten telkens drie visfilets: zalm, schol en pangasius. Deze werden gekoeld naar een laboratorium gebracht, waar de vis werd onderzocht op het totale aantal bacteriën (een indicatie voor de versheid) en eventueel aanwezige E.coli-bacteriën (een indicatie voor slechte hygiëne).

Bedorven vis

Bij zes kramen kreeg de bond vis mee die als bedorven wordt beschouwd. Deze vis had meer dan een miljoen bacteriën per gram. Ook werd er bij drie van de achttien onderzochte marktkramen vis verkocht met de E.coli-bacterie, oftewel de poepbacterie. De drie best scorende viskramen staan allemaal in Den Haag, terwijl de drie slechtste kramen op de Afrikaandermarkt in Rotterdam vis verkopen.

“De resultaten wijzen erop dat veel te veel viskramen hun zaakjes niet op orde hebben. De branche moet hier echt werk van maken. Ook moet de NVWA voldoende middelen krijgen om streng toezicht uit te kunnen oefenen en in te kunnen grijpen”, aldus Henry Uitslag van de bond.

De resultaten van het onderzoek zijn te lezen in het oktobernummer van de GezondGids van de Consumentenbond.