Ongemakkelijkheid bij het ontvangen van een compliment kan volgens psycholoog Ad Bergsma te maken hebben met het feit dat mensen vaak niet weten wat ze terug moeten zeggen. “Terwijl er meer antwoorden mogelijk zijn dan alleen maar “dank je wel”", zegt hij.
Bergsma, werkzaam als psycholoog bij Saxion Hogeschool: “Ik vind het zelf altijd wel sympathiek om een compliment te beantwoorden met een zin als “Wat leuk dat je dat opmerkt!”. In plaats van alleen maar “dank je wel” te zeggen en het misplaatste gevoel te hebben dat je jezelf geweldig vindt, versterk je met zo’n zin de verbinding tussen jou en degene die het compliment geeft. Het evenwicht wordt dan zogezegd weer hersteld”, aldus Bergsma.
Een andere ongemakkelijkheid ligt volgens de psycholoog vaak ook bij het beeld dat mensen van zichzelf hebben. “Wanneer je een compliment krijgt, is het belangrijk of dat aansluit op hoe je zelf over dingen denkt,” vertelt hij.
“Stel, je denkt niet erg positief over jezelf, je bent er bijvoorbeeld van overtuigd dat je geen mooi uiterlijk hebt. Wanneer je dan een compliment krijgt over dat je er goed uitziet, word je aan het denken gezet en moet je misschien wel aan jezelf toegeven dat het beeld dat je over jezelf hebt, niet klopt”, aldus Bergsma.
Volgens de psycholoog worden mensen met een laag zelfbeeld soms liever bevestigd in wat ze van zichzelf vinden, dan dat ze opnieuw moeten gaan nadenken over hoe ze ze zichzelf zien. “Deze mensen vinden het dan makkelijker om, als ze een compliment krijgen, hun schouders erover op te halen en het weg te wuiven.”
Relativeren
Volgens Bergsma is het ook belangrijk dat je bij een positieve opmerking over je uiterlijk bedenkt waar het compliment nu echt over gaat. “Als je het moeilijk vindt om een compliment te krijgen over je kleding, bedenk dan dat het een positieve opmerking is over je goede smaak. Als je op deze abstracte manier nadenkt over een compliment en de opmerking relativeert, is het veel makkelijker om er eentje te ontvangen.”
Vind je het ontvangen van een compliment nog steeds ongemakkelijk? Geef dan zelf eens een compliment aan iemand anders. Sociaal psycholoog en geluksexpert Michiel Hobbelt: “Ik denk dat je van het geven van een compliment veel gelukkiger wordt dan van het krijgen. Het voelt altijd stukken beter om iets te geven dan te ontvangen”, vindt hij.
Als je het moeilijk vindt om iemand een compliment te maken, bedenk dan dat een positieve opmerking heel veel kan doen. “Wanneer je bijvoorbeeld een compliment krijgt van je leidinggevende, zal dat zeker invloed hebben op je prestaties van de volgende dag”, zegt Bergsma. Maar het kan ook invloed hebben op je karakter. “Door een compliment kun je je meer gaan gedragen naar het positieve beeld dat de gever van je heeft en durf je misschien ineens dat ene te doen waar je altijd over twijfelde”, aldus de psycholoog.
Averechts
Hoewel volgens Hobbelt positieve feedback op je werk belangrijk is, kan een compliment van je leidinggevende soms ook averechts werken. “Wanneer je veel complimenten van je leidinggevende krijgt, kan dat je ook het gevoel geven dat je gestuurd wordt”, vertelt hij.
“Als je bijvoorbeeld elke keer dat je op je werk vroeger dan normaal begint een compliment krijgt, kan dat ook voelen als een terechtwijzing, omdat je baas eigenlijk vindt dat je normaliter veel te laat begint. Op deze manier kan een compliment je juist een vervelend gevoel geven”, aldus Hobbelt.
Volgens Bergsma is de kwaliteit van een compliment erg belangrijk, vooral voor vrouwen. “Zij krijgen natuurlijk vaak de bekende cliché-complimenten over hun uiterlijk te horen, die totaal geen indruk meer maken. Maar als je met iets creatiefs komt, geeft dat aan dat je erover nagedacht hebt en heeft het veel meer impact op degene die het compliment ontvangt. De kwaliteit van een compliment zegt bijna altijd iets over de kwaliteit van de gever,” aldus de psycholoog.
