‘Hersenscans kunnen helpen bij keuze voor behandeling van depressie’

Dat blijkt uit onderzoek van Emory University dat werd gepubliceerd in de online editie van American Journal of Psychiatry.

Tijdens het onderzoek, genaamd PReDICT, werden twaalf weken lang 344 patiënten met een depressie behandeld met antidepressiva of cognitieve gedragstherapie. Aan het begin van het onderzoek ondergingen de patiënten een MRI hersenscan, die naderhand werd geanalyseerd om te zien of het resultaat van de medicatie of de therapie te wijten was aan de staat van de hersenen voorafgaand aan het onderzoek.

Uit de MRI scans zou blijken dat de mate van functionele verbinding tussen het deel van de hersenen waar emoties verwerkt werden en drie andere delen van het brein gerelateerd waren aan de resultaten van de behandeling.

Vooral patiënten met positieve verbindingen tussen verschillende gedeelten van de hersenen hadden meer kans om te genezen door therapie, terwijl degenen die negatieve of geen verbindingen in hun hersendelen hadden, meer gebaat waren bij antidepressiva.


Verschillende soorten behandelingen

“Geen depressie is hetzelfde en net als verschillende vormen van kanker vragen verschillende vormen van depressie verschillende soorten behandelingen”, zegt professor Helen Mayberg, hoofd van het onderzoek en werkzaam aan de Emory University School of Medicine.

“Door deze scans kunnen we de patiënt de behandeling geven die het beste bij hem of haar past”, aldus Mayberg.

Forse toename van combinatie tbc- en hiv-infecties in Europa

Volgens het Aidsfonds bedraagt de toename over de afgelopen vijf jaar 40 procent, terwijl in dezelfde periode het totale aantal tuberculosepatiënten juist is afgenomen.

Hiv-patiënten zijn bijzonder kwetsbaar voor een tuberculose-infectie en het is onder hen doodsoorzaak nummer één. De stijging van het aantal combinatiebesmettingen doet zich voornamelijk voor in Oost- en Centraal-Europa en dan met name in Rusland.

Volgens het Aidsfonds weet één op de drie mensen met hiv niet dat hij ook tbc heeft. “Dat verkleint de kansen om te genezen en zorgt ook voor een verdere verspreiding van deze ziekte”, aldus Louise van Deth, directeur van Aidsfonds-Soa Aids Nederland. “Het consequent testen van alle mensen met hiv op tbc en omgekeerd is de enige manier om beide epidemieën te stoppen.”


Onder controle

In Nederland is de verspreiding van tbc onder controle maar stijgt het aantal infecties wel. Volgens het RIVM waren er afgelopen jaar 889 tbc-patiënten, tegen 861 een jaar eerder en 815 in het jaar 2014. Een verklaring voor de stijging heeft te maken met het feit dat mensen steeds meer reizen.

Wereldwijd sterven dagelijks bijna 5000 mensen door tbc. Dat is te voorkomen, want het is goed te behandelen en te genezen.

‘Zeldzame vorm van kanker geconstateerd bij vrouwen met borstimplantaten’

In België kregen vier vrouwen de afgelopen jaren de zeldzame vorm van kanker, aldus het Belgische Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG).

“De gegevens waarover we beschikken, suggereren dat de kans op deze kanker groter is bij vrouwen met een implantaat”, zegt FAGG-woordvoerster Ann Eeckhout in Het Nieuwsblad. Waarom dat zo is, is nog niet duidelijk.

Volgens het FAGG blijft de kans om de zeldzame kanker te krijgen ook na een borstvergroting klein en is het niet nodig implantaten preventief te laten verwijderen. Ook komt er geen verbod op bepaalde types of merken. Fatale gevallen zijn nog niet bekend in België.


Negen sterfgevallen

In de Verenigde Staten worden negen sterfgevallen in verband gebracht met de zeldzame kankersoort. Bij de Food and Drug Administration (FDA) waren op 1 februari 359 gevallen gemeld van ALCL als mogelijk gevolg van implantaten, schrijft CNN.

De kanker tast cellen in het immuunsysteem aan en bevindt zich meestal in het littekenweefsel rond een implantaat. “Op basis van alle informatie die we tot nu toe hebben, kan worden gesuggereerd dat vrouwen met implantaten een zeer laag, maar verhoogd risico hebben op het ontwikkelen van ALCL”, aldus de FDA.

In 2011 wees de FDA voor het eerst op de mogelijkheid van een klein risico op het ontwikkelen van ALCL na het krijgen van implantaten. Sindsdien zijn veel gegevens verzameld over de mogelijke link tussen implantaten en ALCL.


Ruwe implantaten

Zo lijkt het probleem zich vaker voor te doen bij ruwe implantaten dan bij gladde exemplaren. Van de 231 gemelde gevallen bij het FDA die informatie bevatten over het type implantaat ging het in 203 gevallen om ruwe exemplaren.

In de Verenigde Staten hebben zo’n tien tot elf miljoen vrouwen borstimplantaten volgens de American Society of Plastic Surgeons en de Plastic Surgeon Foundation. Minder dan tien patiënten worden jaarlijks gediagnosticeerd met ALCL die mogelijk het gevolg is van een implantaat.

In veel gevallen waarbij een lymfoom ontstond was het genoeg om het implantaat en het littekenweefsel eromheen te verwijderen. Sommige vrouwen hebben chemotherapie en bestraling nodig.

Volgens de FDA moeten dokters rekening houden met de mogelijkheid dat een lymfoom nog lange tijd na een operatie voor borstimplantaten ontstaat. Als vrouwen nergens last van hebben, is er volgens de FDA echter geen reden om ze te laten verwijderen.

‘Artsen moeten patiënten met euthanasieverzoek gerichter doorverwijzen’

Bij de stichting in Den Haag melden zich relatief veel patiënten met een zogenoemd ‘niet-complex’ euthanasieverzoek.

De kliniek wil overleg met de beroepsgroep van artsen over euthanasie bij mensen met een terminale ziekte. Als expertisecentrum wil de SLK zich vooral concentreren op complexe verzoeken, waarbij het bijvoorbeeld gaat om psychiatrische klachten of dementie. Nu krijgt de kliniek vaak doorverwijzingen die door de huisarts van de patiënt of een collega vervuld kunnen worden, aldus SLK donderdag.

Het aantal patiënten dat zich met een euthanasieverzoek bij de Levenseindekliniek meldt, neemt enorm toe. Dit jaar worden zo’n 2.500 aanmeldingen verwacht.


Voorkeur voor eigen arts

Artsenorganisatie KNMG wil huisartsen ondersteunen bij de overdracht van euthanasieverzoeken. De beroepsvereniging van artsen heeft een sterke voorkeur voor euthanasie door de eigen arts.

“Kan een arts vanwege persoonlijke overwegingen niet tegemoet komen aan een euthanasieverzoek, dan is het belangrijk dat hij hier tijdig met de patiënt over spreekt en hem helpt bij het vinden van een andere arts”, zei KNMG-voorzitter René Héman donderdag in het programma Nieuwsuur. “Het is geen juridische plicht, maar wel een morele en professionele verantwoordelijkheid.”

Vier op tien ouderen hebben verminderde rust door nachtelijk toiletbezoek

Volgens de onderzoekers van Motivaction is nycturie, nachtplassen, een veel voorkomend verschijnsels in Nederland. Zij voerden een steekproef uit onder 3.166 mannen en vrouwen tussen de vijftig en zeventig jaar.

Met behulp van selectievragen werd bepaald dat 524 mensen tot de doelgroep van dit onderzoek behoorden: mensen die twee keer of vaker ‘s nachts uit bed moeten om te plassen

Naar schatting moeten 1,7 miljoen Nederlanders met nycturie doorgaans zelfs twee keer of vaker per nacht naar het toilet. Het gaat dan voornamelijk om volwassenen ouder dan 55 jaar.


Naar de dokter

Onder de ondervraagden heeft 69 procent doorgaans twee uur of korter geslapen voordat men voor het eerst uit bed moet om te plassen, en 93% zelfs drie uur of korter. 37 procent van de ondervraagden met nycturie wordt vermoeid of zelfs zeer vermoeid wakker en bijna de helft van de ondervraagden heeft het gevoel dat nycturie leidt tot een lagere levenskwaliteit.

Huisarts Bert-Jan de Boer raadt iedereen die hinder ondervindt van nycturie aan om naar de dokter te gaan. “Als huisartsen kunnen wij, afhankelijk van eventuele oorzaken, samen met de patiënt naar een beleid op maat zoeken.”

Nieuwe medicijnenmix maakt tbc-behandeling succesvoller

Zowel op het gebied van wetenschappelijk onderzoek als de behandeling is in de afgelopen tijd veel progressie geboekt, zegt het KNCV Tuberculosefonds. 

Nieuwe snelle diagnostiek en een nieuwe mix van medicijnen maken de behandeling van (multiresistente) tuberculose aanzienlijk korter en succesvoller. In een nog lopend onderzoek bleken alle veertig patiënten die zes maanden waren behandeld genezen te zijn; dertig van de 31 patiënten die inmiddels een half jaar nadien zijn gevolgd bleven ziektevrij, een doorbraak.


Groot probleem

KNCV Tuberculosefonds doet sinds begin dit jaar onderzoek in Kirgizië en Tajikistan. MDR-tbc en XDR-tbc vormen in deze voormalige Sovjetrepublieken een groot probleem. De verwachting is dat het relatief nieuwe medicijn bedaquiline en een verkort behandelregime van negen maanden de behandeling van resistente tuberculose aanzienlijk kunnen verbeteren. Daarnaast wordt deze nieuwe behandeling beter verdragen.

“De berichten uit beide landen zijn veelbelovend”, zegt Susan van den Hof van KNCV Tuberculosefonds. “Patiënten zijn nu een maand bezig met de behandeling. Zij die eerst niet uit bed konden komen, lopen nu zelf rond. Ook geven patiënten aan dat ze minder last van bijwerkingen hebben. We kunnen nog niet zeggen hoeveel meer patiënten nu zullen genezen van deze vaak dodelijke ziekte. Maar we kunnen al wel zeggen dat de meeste patiënten na een maand al niet meer besmettelijk zijn. Dit is een teken dat de behandeling goed aanslaat.”


Risico voor Nederland

Tuberculose is de infectieziekte met de meeste dodelijke slachtoffers wereldwijd. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) kregen in 2015 10,4 miljoen mensen de ziekte en overleden er 1,8 miljoen. In datzelfde jaar kregen naar schatting 580.000 mensen MDR-tbc en ongeveer 40.000 mensen hebben XDR-tbc.

Hoewel tuberculose met name buiten de rijke landen een probleem is, schuilt er ook een gevaar voor Nederland. Wanneer resistente tuberculose niet goed internationaal wordt aangepakt, kan uitbraak van de ziekte in de toekomst ook in Nederland grote gevolgen hebben.

“Nederland is geen eiland en tbc kent geen grenzen”, aldus Kitty van Weezenbeek, algemeen directeur van KNCV Tuberculosefonds. “Daarom is het cruciaal dat we de krachten bundelen om de ziekte daar aan te pakken waar de meeste slachtoffers vallen. Alleen met een mondiale aanpak kunnen we voorkomen dat deze eeuwenoude ziekte, met name de medicijnresistente variant, ons alsnog verslaat.”

Volgens een deze week uitgebracht rapport van de Wereldgezondheidsorganisatie Europa (WHO Europe) en het European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC) blijft ondanks de afname van het aantal tbc-patiënten het aantal hiv-patiënten met tuberculose en het aantal patiënten met multiresistente tuberculose stijgen. Een op de vijf nieuwe resistente gevallen doet zich voor in Europa.

Symptomen van tbc zijn onder meer pijn op de borst en langdurig hoesten waarbij slijm wordt opgehoest. Sommige patiënten hoesten bloed op en in zeer zeldzame gevallen kan de infectie een longslagader aantasten, waardoor een grote bloeding ontstaat.

Keukenhof opent met nieuwe entree

Zo is er een bloemenmozaïek van 250 vierkante meter met de bekende kleurige vlakken van Mondriaan. Om het mozaïek het hele voorjaar in bloei te houden, zijn de 80.000 bloembollen in twee lagen geplant: tulpen, blauwe druifjes (muscari) en krokus. In totaal zijn dit jaar 7 miljoen bollen geplant.

Nieuw is de entree van het bloemenpark, gebouwd onder architectuur van Mecanoo uit Delft. Het gebouw en de verdere toegang naar de tuinen zijn ruimtelijk opgezet om de toestroom te versoepelen. Dat is ook hard nodig want de afgelopen jaren ontving de Keukenhof telkens meer dan een miljoen mensen uit binnen- en buitenland.


Promotie

De tentoonstelling is in 1949 opgezet ter promotie van de Nederlandse sierteeltsector. In 1950 konden mensen voor het eerst naar de Keukenhof.

Zondag 21 mei gaat de Keukenhof dicht.

‘Pregabaline werkt bij zenuwpijn niet beter dan een placebo’

Ruim tweehonderd patiënten met zenuwpijn namen gedurende acht weken pregabaline (merknaam Lyrica) of een placebo, staat in het gepubliceerde onderzoek in New England Journal of Medicine. 

De begindosis van het medicijn was 150 milligram en dit liep gedurende de onderzoekperiode op tot 600 milligram. De meeste deelnemers hadden last van acute zenuwpijn en ondervonden nog niet langer dan drie maanden klachten.

Aan het begin van het onderzoek beoordeelden de patiënten hun pijn met gemiddeld een zes op een schaal van tien. Na de acht weken was de pijn in beide groepen gedaald. De placebogroep schatte hun pijn in op een 3,1, terwijl de groep die medicijnen innam gemiddeld een 3,7 toekende.


Duizelig

Na een jaar werd hen opnieuw gevraagd om hun pijn te beoordelen. Beide groepen gaven gemiddeld een 3. Echter hadden de patiënten die pregabaline innamen ook last van bijwerkingen. Zo had 40 procent last van duizeligheid.

Volgens onderzoeker Christine Lin zou pregabaline niet werkzaam zijn voor zenuwpijn, maar is het wel belangrijk dat patiënten die het medicijn al gebruiken advies inwinnen bij hun arts.

Dokter Nadina Attal van de universiteit van Versailles-Saint-Quentin in Frankrijk zegt dat ibuprofen bij acute zenuwpijn effectiever zouden zijn. In het geval van chronische pijn zouden onder meer enkele anti-depressiva werkzaam zijn. Echter is er nog geen medicijn gevonden dat zenuwpijn met succes behandelt.